Nieoznaczoności Barańczaka

Mimo dużej już bibliografii przedmiotowej, Stanisław Barańczak nie przestaje być autorem nieoczywistym. Nie zamierzamy kwestionować stanu badań, w którym znalazło się wiele prac wybitnych, proponujemy natomiast próbę odnowionego podejścia do tej twórczości, odmiennego spojrzenia na kwestie nieraz już poruszane. Oto niektóre spośród intrygujących zagadnień.

Polityka. Jak dziś opisać można teksty i biografię Barańczaka, odwołując się do zróżnicowanych znaczeń polityczności, często używanych w dyskursie krytycznym ostatnich lat?

(A)metafizyka. Dzięki samemu Barańczakowi, począwszy od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku, wielokrotnie przywoływano pojęcie metafizyki. Częstotliwość użycia powodowała nieraz uproszczone, pozytywne czy budujące czytanie Barańczaka. A przecież jest to pisarstwo nieufności – i negacji. Co dzisiaj myślimy o Barańczakowskiej metafizyce negatywnej, antymetafizyce, (a)metafizyce?

Emocje. Barańczak jest jednym ze współtwórców polskiego strukturalizmu, ten sposób myślenia i problematyzowania niejednokrotnie też powracał w interpretacjach tekstów Barańczaka. Niemniej – obok? łącznie? – strukturalistycznej racjonalności jest to pisarstwo wcale namiętne. Czy zatem sfera emocji potwierdza Barańczakowski program, czy też znaleźć w nim można rozszczelnienia, nieciągłości?

Postmodernizm. Barańczak nie był entuzjastą ponowoczesnego czytania literatury. Większość prac poświęconych autorowi nie korzysta przesadnie z nowych badawczych języków. Dlaczego? Czy postmodernizacja Barańczaka powiedziałaby wiele nowego o jego twórczości?

Na konferencjach poświęconych Barańczakowi w ostatnich latach (Poznań, maj 2014 oraz Katowice, maj 2015) omawiano również mniej znane obszary jego dzieła, niejednokrotnie dochodziło do nowatorskich rekonstrukcji interpretacyjnych. Liczymy, że również na naszej konferencji odkryć nie zabraknie. Zapraszamy!

Krzysztof Biedrzycki

Adam Poprawa

Piotr Śliwiński

 

Program konferencji